Lần đầu tiên ở Việt Nam phát hiện trường hợp: Là bố đẻ nhưng lại không phải bố ruột

Tin tức: Khi đi xét nghiệm ADN ở cả hai nơi, anh Hùng nhận được hai kết quả khác nhau, một nơi nhận được kết quả không cùng huyết thống, nơi khác  không thể đưa ra kết luận.

Nhiều năm nghiên cứu về ADN, xét nghiệm di truyền tại Việt Nam, Đại tá Hà Quốc Khanh, Nguyên Phó viện trưởng Viện Khoa học hình sự, hiện là giám định viên tư pháp tại một công ty xét nghiệm di truyền ở Thụy Khuê (Hà Nội) cho biết: Ông đã từng gặp rất nhiều ca phức tạp, nhưng trường hợp của người đàn ông ở Hà Giang này lại là ca phức tạp nhất mà ông đã gặp.

“Anh chồng là bố đẻ của cậu bé, nhưng ADN hai người lại không giống nhau. Đây là trường hợp hiếm gặp, lần đầu được phát hiện nhờ phân tích ADN để xác định quan hệ huyết thống tại Việt Nam”, ông Khanh cho biết.

Anh Việt Hùng, 35 tuổi, ở Hà Giang, dân tộc Mường, kết hôn với chị Nguyễn Thị Hoa, 30 tuổi, cách đây chục năm. Anh chị hiện có một cậu con trai 5 tuổi. Cậu bé là kết quả sau 5 năm chữa bệnh hiếm muộn của hai người. Rất vui mừng vì mãi mới sinh được cậu con trai, nhưng cậu bé càng lớn lại càng không có điểm nào giống anh. Trong khi đó, mọi người vẫn luôn thắc mắc “sao con lại không giống bố” khiến anh cũng không biết phải làm sao.

Thấy lạ, anh Hùng đã lấy mẫu tóc của mình và con đem xuống Hà Nội để xét nghiệm ADN. Kết quả cho thấy hai người không cùng huyết thống. Mang tờ xét nghiệm về, anh Hùng nổi cơn tam bành và tra khảo vợ ngày đêm, mặc cho chị Hoa khóc lóc. Cuộc sống gia đình bắt đầu nặng nề với những lời chửi mắng của anh Hùng.

Khi vợ vẫn kiên quyết nói không phản bội, khoảng thời gian hai người bên nhau cũng không thấy vợ có biểu hiện lạ gì, anh Hùng quyết định xuống Hà Nội xét nghiệm ADN một lần nữa. Lần này, anh mang mẫu tới trung tâm nghiên cứu ADN khác gồm mẫu tóc, tế bào niêm mạc miệng của mình, vợ và con trai.

Kết quả phân tích lần đầu cho thấy mẹ và con có quan hệ huyết thống, còn mẫu của người bố có hiện tượng bị nhiễm, không thể phân tích và kết luận được. Các giám định viên đã kiểm tra lại toàn bộ các khâu trong quy trình xét nghiệm nhưng không phát hiện có sai sót nào. Họ tiến hành xét nghiệm lại tất cả mẫu.

Nhiều người xác định được chính xác quan hệ huyết thống sau các cuộc xét nghiệm ADN

Sau khi phân tích kết quả của mẹ và con vẫn như cũ, còn mẫu của người bố cho thấy có hai kết quả khác nhau, tất cả các kết quả đều khác nhau, mẫu tóc giống nhau nhưng khi xét nghiệm lại ra 2 kết quả khác nhau. Trong đó kết quả xét nghiệm mẫu tóc cũng giống như lần phân tích trước đó, tức là không có quan hệ huyết thống bố con, còn mẫu tế bào niêm mạc miệng và một số sợi tóc khác lại không thể đưa ra kết luận.

Khi phân tích hệ mẫu của bố và con để xác định quan hệ huyết thống theo dòng nội, kết quả cho thấy có quan hệ huyết thống theo dòng nội (trên nhiễm sắc thể giới tính Y). Nhưng kết quả này vẫn chưa đủ cơ sở kết luận vì đây là xác định mối quan hệ huyết thống không trực hệ. Trên lý thuyết, tất cả những người nam giới trong dòng nội đều có Haplotype (kiểu gene đơn bội, một nhóm cụ thể của gene mà con cháu được thừa hưởng) giống nhau.

Trước kết quả kỳ lạ này, các giám định viên đã nghiên cứu tài liệu, trao đổi, hội thảo với nhau và với nhiều đồng nghiệp bên ngoài để tìm ra kết quả. Họ đã yêu cầu gia đình cung cấp mẫu lại một nữa. Lần này mẫu của người bố là máu và tinh trùng. Các mẫu được đưa tới hai trung tâm nghiên cứu di truyền khác nhau (trong đó có Viện khoa học hình sự) để hai bên xét nghiệm độc lập và so sánh đưa ra cơ sở kết luận chắc chắn.

“Trước khi xét nghiệm, chúng tôi nghi ngờ đây có thể là hiện tượng Chimerism, hiện tượng xảy ra khi hai trứng đã được thụ tinh (tức hai phôi), có cấu trúc di truyền khác nhau, do ngẫu nhiên hai phôi này kết hợp làm một trong thời kỳ đầu thai kỳ. Mỗi hợp tử sẽ mang một bản sao của bố mẹ, chính vì thế hợp tử mới sau này phát triển có cấu trúc di truyền khác nhau. Hoặc đây là sự kết hợp của một trứng đã thụ tinh với một tế bào thoái hóa trong quá trình phân chia… Sau khi có kết quả, chúng tôi có thêm cơ sở để khẳng định trường hợp này đúng là Chimerism”, Đại tá Hà Quốc Khanh cho biết.

Minh họa cho quá trình chimera: Cậu bé được cặp vợ chồng nọ sinh ra, nhưng lại là con sinh học của ông bác. Ông bác này là bào thai song sinh đã bị cậu em (người chồng) nuốt mất từ khi ở trong bụng mẹ.

Nói cách khác,  trong quá trình mang thai, mẹ của anh Hùng có thể có hai phôi thai cùng lúc. Theo quy luật bình thường sẽ sinh ra hai người con, có cấu trúc di truyền khác nhau. Nhưng do ngẫu nhiên, hai hợp tử này lại kết hợp làm một trong giai đoạn đầu thai kỳ. Anh Hùng sinh ra có 2 cấu trúc di truyền khác nhau (tức là có 2 bộ gene khác nhau) trên cùng một cơ thể. Khi sinh con, người con không hưởng gene của anh Hùng. Đó là lý do khi tiến hành lấy các mẫu xét nghiệm ở các mô khác nhau trên cơ thể anh Hùng và con trai lại cho ra kết quả khác nhau, dù anh và con có quan hệ huyết thống theo dòng nội. Hiện tượng Chimerism ở người ít gặp, nó chỉ được phát hiện ngẫu nhiên trong một tình huống cụ thể nào đó, và để xác định được Chimerism là rất khó khăn.

Trên thế giới, hiện tượng Chimerism từng được phát hiện và được các nhà khoa học công bố, cũng chỉ có 2 người gặp hiện tượng hiếm này.